ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, ΑΥΤΟΟΡΓΑΝΩΣΗ – ΑΝΟΙΧΤΟ ΚΟΜΜΑ

του Αντώνη Μανίκα

Η ευκαιρία για να προβληματισμό αυτόν δόθηκε από την εκκίνηση διαλόγου για το συνέδριο το ΠΑΣΟΚ αλλά και από την ανάλυση των αποτελεσμάτων που είχαν παλαιότερες προσπάθειες του ΠΑΣΟΚ να φέρει στο προσκήνιο, στην επικαιρότητα τις έννοιες ανοιχτό κόμμα συμμετοχική δημοκρατία και τώρα αυτοοργάνωση.
ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ
Κοινή αίσθηση, είναι αυτή της δυσπιστίας και της απογοήτευσης από την πολιτική, τους πολιτικούς τα κόμματα , το ΠΑΣΟΚ και το δημόσιο γενικά.
Η ευθύνη, κι εδώ που τα λέμε, η δυνατότητα αντιστροφής αυτής της δυσπιστίας είναι στα χέρια -κυρίως- της πολιτικής ηγεσίας κάθε δημόσιας οντότητας (αυτοδιοίκηση, κράτος, κυβέρνηση, κ.λπ.) .
Στα πλαίσια αυτής της προσπάθειας το ΠΑΣΟΚ αποφάσισε την στροφή προς το ανοιχτό κόμμα και την συμμετοχική δημοκρατία μέσα από το 7ου συνέδριο του, με σκοπό να ξανακερδίσει την εμπιστοσύνη και την συμμετοχή του πολίτη που αδιαφορεί και απέχει και απαξιώνει κάθε μέρα τις υπάρχουσες διαδικασίες των κομμάτων
Δυστυχώς, το στελεχιακό δυναμικό του ΠΑΣΟΚ και τα μέλη των Νομαρχιακών – Περιφερειακών & Δημοτικών Οργανώσεων του – συμπεριλαμβανομένου και του υπογράφοντος –όχι μόνο δεν κατάφεραν να λειτουργήσουν με νέους όρους το νέο οργανωτικό σχήμα [ανοιχτό κόμμα] και να αναδείξουν /προάγουν στις κοινωνίες των πολιτών την ουσία των επιχειρούμενων αλλαγών και των προοπτικών που ανοίγονταν για τα πολιτικά δρώμενα του τόπου, αλλά αντιθέτως απαξίωσαν με την «απραξία τους» την ουσία των αλλαγών που πρέσβευε το ίδιο το Κίνημα.
«..αυτούσια τοποθέτηση του συντρόφου Μονογιού που ..συνυπογράφω» .
Όπως λέει και ο σύντροφος Αδρουλάκης στο κείμενο των πολιτικών θέσεων
« …η απόδοση των κεντρικών οργάνων ήταν κάτω από το αναγκαίο ανεκτό επίπεδο για ένα κόμμα .. σαν το ΠΑΣΟΚ.. »
Έπρεπε να μετατραπούν οι οργανώσεις του Κινήματος
σε οργανώσεις άμεσου διαλόγου
επιμόρφωσης και δράσης
συνδέσμους της κοινωνικής συνοχής και
ενισχυτές της συμμετοχικής δημοκρατίας
όπως έλεγε στην εισήγησή του ο πρόεδρος Γεώργιος Παπανδρέου …και δυστυχώς αποτύχαμε …ολοκληρωτικά.
ΑΙΤΙΕΣ
Είναι καταγραμμένο από πολλούς και από εμένα , σε πολλά κείμενα ,ο αρνητικός ρόλος των προσώπων και των μηχανισμών που αναπτύχθηκαν μέσα στο ΠΑΣΟΚ και που αποτελούν την βασική αιτία αποτυχίας αυτής της προσπάθειας
Είναι καιρός να καταλάβουμε όλοι μας ότι δεν μπορεί να πάει μπροστά το ΠΑΣΟΚ ακολουθώντας την ίδια τακτική που ακολουθούσε τόσα χρόνια.
Οι λογικές των μηχανισμών και των προσωπικών επιδιώξεων δεν οδηγούν πουθενά, παρά μόνο στην απομάκρυνση του κινήματος από την κοινωνία.
Πως μπορούμε να μιλάμε στο πρόγραμμά μας για δίκαιη κοινωνία όταν αρκετοί μέσα σε αυτό δεν γνωρίζουν την έννοια του όρου “δίκαιο”.
Πώς αν δεν επιβραβεύουμε τις καλές πρακτικές και τους ανθρώπους που προσφέρουν και αποδίδουν , παρά προκρίνουμε αυτούς που… θέλουμε ώστε να μας εξυπηρετούν στα σχέδια μας.
Υπάρχουν άνθρωποι που θέλουν να προσφέρουν και διαπιστώνοντας όλα αυτά , κάνουν στροφή 180 μοιρών.
Οι μηχανισμοί υπάρχουν και θα συνεχίζουν να υπάρχουν όσο τους τροφοδοτούμε εμείς.

ΑΠΑΝΤΗΣΗ
ΑΥΤΟΟΡΓΑΝΩΣΗ - ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ - ΑΝΟΙΧΤΟ ΚΟΜΜΑ
Η αυτό-οργάνωση είναι μια λύση για να σταματήσουν οι μηχανισμοί και οι φράξιες που το μόνο που εξυπηρετούν είναι οι καρέκλες που θέλουν κάποιοι. Όλοι μας έχουμε ευθύνη, όλοι μας πρέπει να αναλάβουμε τις ευθύνες που μας αναλογούν και να οδηγήσουμε το ΠΑΣΟΚ στην αυτονομία και την αναγέννηση τις πολιτικής.
ξεκαθαρίσουμε κάποια βασικά σημεία :
Η αυτό-οργάνωση δεν είναι αυτοσκοπός. Δεν είναι μια πολιτική έννοια στην οποία πρέπει να επενδύσουμε ιδεολογικά. Είναι απλά ένας τρόπος λειτουργίας και συσπείρωσης ενεργών πολιτών.
Προαπαιτούμενο της λογικής της αυτό-οργάνωσης είναι το ανοικτό κόμμα, και βέβαια δεν μπορεί να υπάρχει αυτό-οργάνωση σε ένα παραδοσιακά δομημένο κόμμα με σφιχτά όργανα.
Η εφαρμογή της διαδικασίας της αυτό-οργάνωσης διαφέρει από χώρο σε χώρο, είναι παραδείγματος χάριν πολύ διαφορετική όσον αφορά τα κινήματα για το περιβάλλον ή το συνδικαλιστικό κίνημα.
Είναι ένας τρόπος οργάνωσης που συνήθως επιλέγεται όταν υπάρχει μια νέα αρχή και σηματοδοτεί την ευρεία ανανέωση. Παράλληλα όμως δεν μπορεί να έχει μεγάλη χρονική διάρκεια και θα πρέπει στη πορεία να αντικατασταθεί από άλλες δομές
Οδηγούμαστε σε μια ανατροπή της κατεστημένης αντίληψης του ΠΑΣΟΚ, αλλά και ολόκληρου του πολιτικού συστήματος.
· για το πώς λειτουργεί ένα δημοκρατικό κόμμα
· για το πώς μπορούν να προσδιοριστούν οι σχέσεις του με την κοινωνία
· για το πώς μπορεί να ανανεωθεί ο ρόλος του και οι προοπτικές του για την εξουσία
Είναι φανερό ότι, ο πολίτης θέλει να συμμετέχει, αρκεί να έχει ουσιαστικό λόγο, ουσιαστική δύναμη επιρροής και απόφασης.
Η κοινωνία των πολιτών είναι ο μόνος πραγματικός σύμμαχός μας στη μάχη για μια κοινωνία με λιγότερες ανισότητες και καλύτερη ποιότητα ζωής για όλους μας.
Αναφαίρετο δικαίωμα για όλους και υποχρέωση για τους πολιτικά ευαισθητοποιημένους, πρέπει να είναι η ελεύθερη διατύπωση των πολιτικών θέσεων από όποιον πολιτικό χώρο και αν προέρχονται.
Οι ενεργοί πολίτες πιστεύουν στις πρωτοβουλίες με πολιτική δράση και όχι στην κατευθυνόμενη κομματική καθοδήγηση, αυτό-οργανώνονται, συν-βρίσκονται και συν-διαλέγονται έξω από την λογική επιβίωσης των παραδοσιακών κομματικών μηχανισμών, θέτοντας τα θέματα του διαλόγου χωρίς τις δεσμεύσεις στερεοτύπων που υπολογίζουν τις πολιτικές ισορροπίες και τις κομματικές σκοπιμότητες.
Για να κατανοήσουμε αυτά τα σημεία θα εξετάσουμε μια μορφή αυτό-οργάνωσης των τοπικών κοινωνιών. Ένα βασικό κύτταρο της κοινωνικής δομής είναι η γειτονιά. Και το ζητούμενο σε μια προοδευτική κατεύθυνση είναι να ενδυναμωθούν οι λειτουργίες αυτού του κυττάρου.
Ανάπτυξη των ανθρωπίνων σχέσεων, προβληματισμός για το περιβάλλον, ενσωμάτωση των μεταναστών, βοήθεια για τους ανήμπορους ηλικιωμένους, μπορούν να είναι κάποιες από τις δράσεις σε αυτό το επίπεδο.
Ενεργοί πολίτες θα μπορούσαν να συστήσουν το «συμβούλιο της γειτονιάς» το οποίο θα έχει στην εποπτεία του μορφωτικούς, πολιτιστικούς, αθλητικούς συλλόγους και εθελοντικές ή περιβαλλοντικές ομάδες.
Οι αυτοδιοικητικές παρατάξεις που υποστηρίζει το ΠΑΣΟΚ πλαισιώνουν το θεσμό με στελέχη και προτάσεις. Μπορούν να είναι το σημείο εκκίνησης χωρίς καπελώματα και κατευθυντήριες γραμμές.
Και ποιος είναι ο ρόλος του κόμματος σε αυτή τη διαδικασία;
Μα δεν είναι άλλος από το να αφουγκράζεται την κοινωνία, να βρίσκεται σε συνεχή όσμωση με τα κύτταρά της, να ανανεώνει τα στελέχη του από την κοινωνία των πολιτών.
Εκεί θα πρέπει να ρίξουμε το βάρος και ας μην ονειρευόμαστε τοπικές οργανώσεις ΠΑΣΟΚ που θα δημιουργηθούν με αυτό-οργάνωση.
Η κοινωνία έχει ήδη απαξιώσει αυτές τις δομές.
ΣΥΜΜΕΤΟΧΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Είναι η έννοια που θα πρέπει να απασχολήσει την παγκόσμια αριστερά ,είναι το αύριο !!!.
Σήμερα βρισκόμαστε σε ένα μεταβατικό στάδιο , βιώνουμε ότι το «παλαιό » έχει ξεπεραστεί δεν λειτουργεί και το « νέο » δεν έχει πάρει ακόμα συγκεκριμένη μορφή.
Ο δρόμος είναι μακρύς και δύσκολος ό « εχθρός » , ό « αντίπαλος » δεν είναι σαφώς ορισμένος.
Σήμερα ζούμε σε μία Κρατικοδίαιτη Ολιγαρχική Δημοκρατία με κοινοβουλευτικό πρόσωπο.
Η Συμμετοχική Δημοκρατία είναι ο τρόπος που θα διαχειριστούμε την πολιτική και την οικονομία του αύριο.
Οι έννοιες :
Δημοκρατία της Αγοράς , Πολυμετοχική επιχειρηματική δράση ,Επιχειρήσεις κοινωνικής οικονομίας ,Αναδιανομή του πλούτου προς όφελος των πολλών , Αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας με πολυμετοχικές επιχειρήσεις, Τόνωση και στήριξη της αειφόρου « πράσινης » ανάπτυξης, Ποιότητα . Καινοτομία , Έρευνα, Γνώση, Δίκαιη διανομή των κερδών κ.λ.π πρέπει να μας απασχολούν και να πάρουν υπόσταση ,περιγραφή, ορισμό.
Στα χέρια μας για αξιοποίηση και επεξεργασία έχουμε την έννοια της συμμετοχής και την εμπιστοσύνη που παράγει η συμμετοχή. Είναι το βασικό εργαλείο που πρέπει να χρησιμοποιήσουμε και που θα κάνει την διαφορά στην ποιότητα αλλά και στο αποτέλεσμα , θα κάνει την ΑΡΙΣΤΕΡΗ πολιτική
Η Συμμετοχή κτίζει εμπιστοσύνη
Οι συμμετοχικές μέθοδοι δίνουν λύσεις για την οικοδόμηση και την εμπέδωση εμπιστοσύνης, αλλά συμβάλλουν αποφασιστικά επίσης σε περιπτώσεις όπου χρειάζονται οι αποφασίζοντες να διαθέτουν
γνώσεις, εμπειρία, δεξιότητες ή πόρους που δε διαθέτει ο καθένας μόνος του
καλύτερη αίσθηση των ζητημάτων, και του συμφέροντος, μίας ή περισσότερων κοινοτήτων ή ομάδων ενδιαφέροντος
την ευρύτερη αποδοχή και συνεργασία των μελών της κοινότητας ή ομάδας ενδιαφέροντος που επηρεάζονται από τις εκάστοτε αποφάσεις
η συμμετοχή πολιτών κτίζει εμπιστοσύνη, διευρύνει τις δυνατότητες, δίνει καλύτερη αίσθηση των ζητημάτων, και ενισχύει τη σύνθεση και τη συνεργασία …
… όταν διέπεται από ειλικρινείς προθέσεις και εφόσον αξιοποιείται με ορθολογικό τρόπο.
Το ΠΑ.ΣΟ.Κ. ετοιμάζεται για ένα συνέδριο ανάδειξης προσώπων και όχι διατύπωσης θέσεων, οι ενεργοί πολίτες , οι πρωτοβουλίες τους ,το διαδίκτυο , πρέπει να καλύψουν το κενό του δημόσιου διαλόγου.
Πρέπει και μπορεί να αξιοποιήσουν και να συμβάλλουν στη σύνθεση απόψεων και αυτές τις θέσεις να τις παρουσιάσουν στο επερχόμενο συνέδριο του ΠΑΣΟΚ.
Σεβόμαστε το θεσμικό σύστημα της χώρας και προσπαθούμε με κάθε τρόπο να στηρίξουμε τους θεσμούς της, όχι όμως απαραίτητα και τα πρόσωπα που κάθε φορά τους υπηρετούν.
Προσπαθούμε εξατομικευμένα και πάντα σε εθελοντική βάση, να συμβάλλουμε για ένα καλύτερο μέλλον για τη χώρα, για την κοινωνία, προσπάθεια για ανανέωση της πολιτικής ζωής, όχι μόνο με θέσεις αλλά και με πρόσωπα και με πράξεις .

Αντώνης Μανίκας
Φεβρουάριος 2008

Υ.Γ Θα ήθελα να ευχαριστήσω αρκετούς συντρόφους προβληματισμένους για τα ίδια θέματα , κυρίως blogers , που συνέβαλαν εκούσια ή ακούσια στην διαμόρφωση αυτού του κειμένου καταθέτοντας ήδη παρόμοιους προβληματισμούς.
Συγκεκριμένα θα κάνω αναφορά στο www.eforum.gr (γίνε εσύ η αλλαγή ), το www.aytoorgannosi.wordpress.com , τον Δημήτρη Μονογιό , τον Γιάννη Κρούσσο, τον www.221.gr και πολλούς άλλους !!!!.